Op 16 januari 2019 vond van 09:00 tot 09:30 uur een landelijke staking plaats binnen de advocatuur. Een deel van de advocaten van Olie & De Jonge advocaten was hierbij aanwezig voor het gerechtsgebouw van de Rechtbank Zeeland-West-Brabant, locatie Middelburg. De staking is het gevolg van de voorgenomen herzieningsplannen van Sander Dekker, Minister van Rechtsbescherming. De beelden kunt u hier terugzien.
De gefinancierde rechtsbijstand, ook wel “pro-deo advocaat” of “toevoeging” genoemd, is beschikbaar voor de rechtzoekenden met een lager inkomen. Het is de Raad voor Rechtsbijstand die momenteel belast is met de toekenning en uitbetaling van deze vergoedingen. Van de rechtzoekende wordt een eigen bijdrage verwacht, waarvan de hoogte wordt bepaald aan de hand van het inkomen.
Doordat de vergoedingen die door de Raad voor Rechtsbijstand worden toegekend vaak niet toereikend zijn, stoppen steeds meer kantoren met het verlenen van rechtsbijstand op basis van een toevoeging. De overheid heeft al een onderzoek laten uitvoeren naar dit systeem van gefinancierde rechtsbijstand, hetgeen onder andere heeft geresulteerd in het een rapport van de Commissie Van der Meer. In dit rapport werd geconcludeerd dat de pro-deo advocaat structureel wordt onderbetaald en dat een investering van 127 miljoen euro nodig is om dit recht te trekken.
Dit is voor de Minister echter geen aanleiding om te investeren in de bestaande gefinancierde rechtsbijstand, maar deze te herzien op een wijze waarbij van de rechtzoekende burger zelfredzaamheid wordt verwacht en de toegang tot rechtsbijstand wordt beperkt. De Minister bezigt kennelijk het uitgangspunt dat er te veel “onnodig” wordt geprocedeerd en dat de advocaat daar debet aan is. De “oplossing” ligt volgens de Minister onder meer in het aanstellen van een instantie met poortwachtersfunctie. Dit betekent dat de burger met de kleinere portemonnee voortaan niet meer zelf mag beslissen over de vraag of hij een geschil aan de rechter voorlegt, maar dat dit voor hem wordt besloten. Indien de rechtzoekende het hier niet mee eens is, dan kan hij daartegen bezwaar en beroep instellen, zo is terug te lezen in de brief van Sander Dekker aan de Tweede kamer d.d. 9 november 2018 pagina 7. Wij vragen ons af of hiervoor dan wel rechtsbijstand wordt verleend en kunnen niet anders dan concluderen dat door deze plannen wordt getornd aan een van de pijlers van onze rechtstaat: de toegang tot het recht.
Het systeem van gefinancierde rechtsbijstand is voor Olie & De Jonge een belangrijk onderwerp, nu wij ook de rechtzoekende met de kleinere portemonnee van rechtsbijstand willen blijven voorzien. Dit was dan ook de reden dat een verscheidene advocaten van ons kantoor op 16 januari 2019 aanwezig waren bij de staking in Middelburg.
Voor de beelden en interview van Omroep Zeeland met mr. Huib Struijk kunt u hier terecht.